Mô hình đào tạo ADDIE được các nhà thiết kế giảng dạy có kinh nghiệm sử dụng như một phần của các buổi học trực tuyến E-Learning, ngoại tuyến hoặc thậm chí còn sử dụng trong đào tạo kết hợp. Nói một cách đơn giản, ADDIE là viết tắt của năm bước đơn giản: Phân tích, thiết kế, phát triển, thực hiện và đánh giá. Nhưng để hiểu đầy đủ nó là gì và cách bạn có thể sử dụng nó trong hệ thống E-Learning, trước tiên bạn sẽ cần hiểu các mô hình thiết kế giảng dạy là gì.
MỤC LỤC
1. Mô hình thiết kế giảng dạy là gì?
Các mô hình thiết kế giảng dạy tồn tại để cung cấp các hướng dẫn và theo một khuôn khổ nào đó, vì vậy các nhà thiết kế có thể xây dựng các quy trình đào tạo của họ một cách cẩn thận.
Một mô hình thiết kế giảng dạy dựa trên các kịch bản sư phạm. Mục đích của họ là giúp người hướng dẫn đạt được các mục tiêu đào tạo, để học viên có thể tiếp thu kiến thức và sau đó giữ lại kiến thức đó. Vì vậy, khi các nhà thiết kế giảng dạy cần xác định các bước chính xác của quy trình đào tạo, họ sẽ chuyển sang các mô hình thiết kế giảng dạy.
Hiện nay, có hơn 25 phương pháp thiết kế giảng dạy theo quy định được chấp nhận phổ biến. Tuy nhiên, những phương pháp được dùng phổ biến nhất hiện nay gồm có:
- Mô hình ADDIE
- Mô hình Dick and Carey
- Assure
- Mô hình Kirkpatrick
- Mô hình Gerlach-Ely
- Mô hình TPACK
Branch và Merrill (2002) đã giải thích rằng tất cả các mô hình thiết kế giảng dạy nên bao gồm các yếu tố như:
- Mục tiêu phải được xác định cụ thể.
- Kết quả có thể đo lường được, đáng tin cậy và hợp lệ.
- Dữ liệu là trung tâm của toàn bộ quá trình, vì vậy các nhà thiết kế nên lưu trữ nó để làm tư liệu hoặc áp dụng trong tương lai.
- Một nhóm nỗ lực trong quá trình thiết kế.
- Các hành vi thực tế từ người học, áp dụng cho các vấn đề trong đời sống.
2. Định nghĩa mô hình đào tạo ADDIE
Về cơ bản, “ADDIE” xuất phát từ một từ viết tắt đơn giản. Là mô hình đào tạo 5 bước, tên của nó đề cập đến 5 giai đoạn khác nhau của quá trình tạo một khóa học:
- Analysis - Phân tích
- Design - Thiết kế
- Development - Phát triển
- Implementation - Thực hiện
- Evaluation - Đánh giá
Lý do mô hình được gọi là ADDIE, bởi mọi bước phải được thực hiện theo thứ tự chính xác đó. Tuy nhiên, mô hình ADDIE theo mô hình vòng tròn lặp đi lặp lại cho đến khi người thực hiện đạt đến độ hoàn hảo. Ngoài ra, do giai đoạn cuối là giai đoạn đánh giá của mô hình đào tạo ADDIE, bạn sẽ nhận được tất cả phản hồi cần thiết để bạn có thể tiếp tục cải thiện cả kỹ năng và trải nghiệm học tập của mình.
Nói chung, khi nói về quy trình thực hiện mô hình ADDIE tổng thể, chúng tôi không đề cập đến một mô hình thiết kế hướng dẫn. Bởi gần như mọi thời gian thực hiện quy trình, các nhà thiết kế đều dành cho việc chọn ra các khóa học và tài liệu đào tạo. Đây chính là lý do tại sao những người dùng sành sỏi hơn thích gọi ADDIE là mô hình thiết kế hệ thống hướng dẫn (ISD), bởi vì phần lớn các mô hình thiết kế hướng dẫn hiện có dựa trên nó.
3. 5 giai đoạn của mô hình đào tạo ADDIE
Để xác định đầy đủ cách người hướng dẫn có thể hưởng lợi từ mô hình ADDIE, chúng ta cần xem xét năm giai đoạn chính của mô hình. Vì vậy, nếu bạn quan tâm đến việc áp dụng mô hình ADDIE, hệ thống E-Learning CLS thực sự khuyên bạn nên tiếp tục đọc để biết thêm thông tin:
3.1 Analysis - Phân tích
Điều đầu tiên bạn muốn làm là phải phân tích khóa đào tạo hiện tại và xem những lỗ hổng kiến thức của học viên, quá trình đào tạo trước đây của họ, những gì đã đạt được, những gì chưa,... Đây thực sự là một trong những giai đoạn thiết yếu nhất của quá trình đào tạo.
Bạn thậm chí có thể tự hỏi về mục đích đào tạo của mình. Vì vậy, ngoại trừ tình hình hiện tại, bạn cần phải xem xét các mục tiêu và kỳ vọng từ chương trình của mình, cũng như các phương tiện và hình thức mà bạn sẽ sử dụng.
Nghe có vẻ đáng sợ? Đừng lo lắng! Hãy áp dụng ngay quy tắc "5 W và một H":
- WHO: Ai sẽ nhận được khóa đào tạo của bạn? (Phân tích các học viên của bạn)
- What: Chương trình đào tạo của bạn sẽ nói về cái gì? (Bối cảnh đào tạo của bạn)
- When: Khi nào nó sẽ xảy ra? (Đặt khung thời gian ngay lập tức)
- Where: Nó sẽ xảy ra ở đâu? (Bạn sẽ đào tạo trực tuyến hay trong lớp học truyền thống?)
- Why: Tại sao bạn làm điều này? (Mục tiêu đào tạo của bạn)
- How: Làm thế nào bạn sẽ đạt được điều này?
Nếu bạn có câu trả lời rõ ràng cho từng câu hỏi này cũng như phân tích chung về tình hình hiện tại, thì bạn đã hoàn thành cả kế hoạch và bước đầu tiên của mình.
3.2 Design - Thiết kế
Bạn biết bước đầu tiên trong quá trình đào tạo ADDIE là gì. Giờ là lúc biến lý thuyết (Phân tích) thành hành động (Thiết kế).
Điều đầu tiên bạn phải làm là quyết định định dạng bạn sẽ sử dụng. Nó sẽ là một khóa đào tạo tương tác, một bài kiểm tra đơn giản với sự tương tác tối thiểu hay một khóa học video? Mô hình ADDIE rất phù hợp để tạo các khóa học trong hệ thống E-Learning nhưng bạn là người cần xác định loại khóa học đó.
Thứ hai, tìm ra phương pháp luận và chiến lược đào tạo của bạn. Bạn sẽ trình bày từng phần trong chương trình đào tạo của mình theo thứ tự nào? Bạn có định giới thiệu tóm tắt cho các học viên của mình trước (đào tạo sơ bộ) để thúc đẩy họ không? Họ sẽ cần bao nhiêu thời gian để hoàn thành khóa học của bạn? Đây nghe có vẻ giống như những câu hỏi đơn giản, nhưng bạn cần trả lời những câu hỏi này trước khi bắt đầu khóa đào tạo.
Sau đó, bạn phải đảm bảo rằng khóa học của bạn đã sẵn sàng để bắt đầu. Kiểm tra nó với các thành viên trong nhóm của bạn để xem liệu bạn có cần thực hiện bất kỳ điều chỉnh nhỏ nào (hoặc thậm chí quan trọng) hay không và kết luận tổng quan về sản phẩm cuối cùng.
3.3 Development - Phát triển
Bước phát triển trong mô hình đào tạo ADDIE không gì khác hơn là đưa tất cả các ý tưởng và thiết kế sáng tạo cốt lõi mà bạn đã lên kế hoạch chu đáo vào hành động. Tất cả các quyết định bạn đã thực hiện trong giai đoạn thiết kế giờ đây sẽ trở thành hướng dẫn cho giai đoạn phát triển.
Các bài giảng sử dụng các yếu tố như đồ thị, màu sắc, đồ họa, đa phương tiện,... điều này dẫn tới mức độ tương tác của người học sẽ tăng lên. Giai đoạn phát triển sẽ cần rất nhiều thử nghiệm. Tạo khóa học và bắt đầu kiểm tra nó để bạn có thể kiểm tra lỗi ngữ pháp, cú pháp hoặc chính tả và nếu sử dụng phần mềm đào tạo trực tuyến, không có lỗi trong mô-đun, điều hướng.
Một điều cuối cùng bạn có thể muốn kiểm tra đó là nội dung đào tạo: Có dài quá không? Liệu nội dung quá ngắn thì có thể truyền tải hết thông tin một cách dễ hiểu hay không? Điều gì về lưu lượng và nhịp độ? Nó có thu hút sự chú ý của các học viên của bạn không?
3.4 Implementation - Thực hiện
Bây giờ bạn đã hoàn thành nghiên cứu, thiết kế và thử nghiệm của mình, đã đến lúc bạn chia sẻ khóa học của mình với mọi người. Thực hiện luôn là một trong những bước quan trọng nhất của quy trình đào tạo. Nhưng hãy xem các bước của quy trình đào tạo ADDIE được kết nối với nhau như thế nào:
- Giai đoạn phân tích xác định bản chất của khóa học của bạn.
- Trong giai đoạn thiết kế, bạn xác định toàn bộ bài học của mình sẽ diễn ra như thế nào.
- Trong quá trình phát triển, bạn đưa mọi thứ vào hoạt động và kiểm tra nó.
- Giờ đây, trong quá trình thực hiện, những người học thực sự có thể trải nghiệm trực tiếp khóa học của bạn.
Nếu bạn đang tự hỏi làm thế nào để triển khai một chương trình đào tạo, thì hệ thống LMS là câu trả lời.
Hệ thống quản lý học tập LMS hiệu quả sẽ giúp bạn vừa chia sẻ khóa học của mình với người học, vừa theo dõi hiệu quả hoạt động của nó. Bạn cần xem có bao nhiêu người dùng đã đăng ký các khóa học của mình? Người học đã hoàn thành khóa học của bạn một cách hiệu quả hay không? Hệ thống LMS sẽ giúp bạn trả lời những câu hỏi đó và nó cũng chính là giải pháp hoàn hảo cho bạn.
3.5 Evaluation - Đánh giá
Đừng tin, dù chỉ một giây, rằng khi chúng ta đang nói về đánh giá, chúng ta đang nói về việc bạn đang đánh giá người học. Bạn cũng đang được đánh giá! Đây là sức mạnh của ADDIE. Đó là bạn thực sự có thể theo dõi kết quả, cải thiện bản thân và trở thành một nhà thiết kế hướng dẫn tốt hơn. Và nếu bạn phát hiện ra điều gì đó không ổn, bạn có thể sửa lại nó. Cách khắc phục nhanh để xem khóa học của bạn hoạt động tốt hay xấu như thế nào là hỏi chính những người học của bạn.
Thêm khảo sát đánh giá sau đào tạo vào cuối khóa học của bạn và hỏi họ về kinh nghiệm của họ. Họ đã dựa vào cái gì? Họ có bất kỳ đề xuất gì? Xác định bất kỳ khoảng trống nào bạn cần lấp đầy và giải quyết chúng ngay lập tức, trong khóa học cụ thể này hoặc ở những khóa học trong tương lai.
4. Lợi ích của mô hình đào tạo ADDIE
Đầu tiên, khi bạn áp dụng mô hình đào tạo ADDIE, bạn sẽ không bao giờ bị lạc trong quá trình đào tạo. Cấu trúc này rất đúng thời điểm mà người hướng dẫn biết họ cần phải thực hiện hành động nào trước khi chuyển sang hành động khác. Nó đặc biệt phù hợp với việc đào tạo trực tuyến, ngoại tuyến và kết hợp.Giảng viên có thể đánh giá mục tiêu và kết quả để tìm ra phần nào của khóa học cần được chú ý thêm.
Trong thời đại công nghệ phát triển như hiện nay, ADDIE đưa thiết kế vào vị trí của nó (hay còn gọi là quy trình tạo cốt lõi) để thu hút ngày càng nhiều người học. Nó là Cha đẻ của tất cả các mô hình thiết kế hướng dẫn, vì vậy nó kết hợp tất cả chúng lại với nhau.
Để sử dụng đầy đủ mô hình ADDIE, bạn phải nắm rõ các mục tiêu của khóa học. Sự thật mà nói, ADDIE giả định rằng bạn biết tất cả các mục tiêu và yêu cầu của mình trước khi bạn bắt đầu phát triển hoặc thậm chí thử nghiệm với nội dung của mình. Nguyên nhân? Bạn chỉ có thể di chuyển từ giai đoạn này sang giai đoạn khác, nhưng bạn chỉ có thể tiến lên theo một chuyển động tròn. Do đó, chỉ khi bạn đạt đến giai đoạn đánh giá, bạn mới có thể tự do quay lại một trong các bước trước đó để sửa đổi nó.
Vì vậy, trong giai đoạn phân tích, bạn cần phân tích bản thân và xem liệu bạn có biết bạn muốn người học và bản thân bạn nhận được gì từ quy trình tổng thể ADDIE này hay không. Mô hình đào tạo ADDIE là một trong những lựa chọn vững chắc nhất, an toàn nhất nếu bạn muốn tạo ra các khóa đào tạo vừa giáo dục vừa thu hút người học của mình.
Là một trong những mô hình tồn tại lâu nhất (lần đầu tiên xuất hiện vào năm 1975), nó đã cố gắng phát triển thành một nhân tố quan trọng khi nói đến thiết kế hướng dẫn. Điều mà chưa có mô hình nào khác đạt được cho đến nay.
Nhận xét
Đăng nhận xét